Dlaczego karta graficzna jest tak ważna?
Aby wybrać najlepszy i właściwy komputer dostosowany dla Twoich potrzeb, powinieneś wiedzieć jak bardzo ważną rolę odgrywa karta graficzna w Naszych PC. Czym się różni układ dedykowany od zintegrowanego? Jaką rolę odgrywa karta graficzna w komputerach?
Karta graficzna to jeden z niezbędnych elementów każdego zestawu komputerowego. Pomijając fakt, że większość procesorów ma zintegrowany układ graficzny, często jest on niewystarczający do zastosowań w programach graficznych, obróbki filmów i zdjęć oraz gier. Z pomocą przychodzą dedykowane układy graficzne.
Karta graficzna to podzespół komputerowy odpowiedzialny za renderowanie obrazów, które wyświetlane są następnie na ekranie komputera. Wspiera także działanie procesora i poprawia wydajność urządzenia. Wybór grafiki nie jest łatwy, na pierwszy miejscu powinno znaleźć się docelowe przeznaczenie komputera. Jeżeli wykorzystujesz komputer do grania lub pracy na specjalistycznych programach (np. do obróbki wideo lub zdjęć) potrzebujesz karty, która zagwarantuje możliwie najwyższą wydajność.
Wyróżnia się dwa rodzaje kart graficznych. Pierwszym rodzajem jest układ zintegrowany z procesorem. Karty zintegrowane współdzielą pamięć operacyjną i są to układy o niskiej wydajności do zastosowań podstawowych, jak przeglądanie stron WWW, przeglądanie zdjęć, słuchanie muzyki oraz oglądanie filmów w niskiej rozdzielczości. Karty graficzne zintegrowane doskonale się sprawdzą w pracy typowo biurowej, czyli w edytorach tekstu, przy pracy z pakietem Microsoft Office itp. Nowoczesne zintegrowane karty graficzne posiadają, na tyle, dobre parametry techniczne, że spokojnie można uruchomić na nich mało wymagające gry, obrobić zdjęcia lub edytować własny film z wakacji.
Drugi rodzaj kart to karty graficzne dedykowane. Stworzone na potrzebę graczy oraz dla osób, które potrzebują wysokiej wydajności podczas swojej pracy. Karty dedykowane są osobnymi układami wyposażonymi we własny procesor (GPU) i pamięć VRAM. Występują zarówno w laptopach i komputerach stacjonarnych. Jest to najlepsze rozwiązanie dla graczy oraz osób obsługujących rozbudowane oprogramowanie służące np. do projektowania lub montażu filmów, obróbki grafiki 3D lub animacji. Wiesz już, który typ karty będzie dla Ciebie najlepszy?
Gdy znamy już rodzaje kart graficznych, teraz można przejść do omówienia bardziej szczegółowych danych technicznych. Wybierając model karty graficznej do Twojego komputera powinieneś zwrócić uwagę na ilość i rodzaj pamięci VRAM. Jest to jeden z elementów, który przekłada się na wydajność podzespołu. Pamięć VRAM odpowiada za przechowywanie danych dotyczących aktualnie generowanego obrazu. Jeżeli będziesz chciał grać na wysokich ustawieniach jakości obrazu i pracujesz na dużych rozdzielczościach graficznych, będziesz potrzebował dużej ilości pamięci VRAM. Dla standardu Full HD rekomendowana wielkość pamięci VRAM to co najmniej 4 GB.
Osoby, które wykorzystują komputer do pracy biurowej lub podstawowych czynności (np. przeglądanie internetu); mogą zdecydować się na kartę o mniejszej ilości pamięci. Nie tylko ilość GB jest najważniejsza. Ważne znaczenie odgrywa też typ pamięci. Najbardziej wydajnym i najpowszechniejszym standardem jest GDDR6. Gwarantuje wysoką przepustowość i transfer danych. Obecnie najszybszą pamięcią jest GDDR6X. Taktowanie pamięci ma bardzo duże znaczenie i od niego zależy ostateczna efektywność całej pracy układu. Jest to identyczna sytuacja co w przypadku pamięci RAM, im więcej MHz tym szybciej podzespół upora się z zadanymi procesami.
Dedykowane karty graficzne oferują wyższą wydajność i funkcjonalność. Najnowsze gry mają coraz większe wymagania graficzne, wykorzystują najnowsze technologie graficzne oraz zużywają coraz więcej pamięci video. Programy graficzne i projektowe również wymagają dedykowanych układów graficznych do obróbki grafiki trójwymiarowej, animacji itp.
Co to jest szyna pamięci w kartach graficznych?
Szyny danych są odpowiedzialne za transmisję danych, które przesyłane są pomiędzy VRAM, a GPU (graficznym procesorem). Wydajność szyn danych mierzy się ilością bitów przesłanych w ciągu pojedynczego cyklu zegara. Wybierając kartę musimy kupić model z możliwe najszerszą szyną czyli największą ilością bitów. Taki wybór nie powinien odbywać się kosztem ilości pamięci.
Co wpływa na wydajność karty graficznej?
Na wydajność karty graficznej składa się wiele czynników jak np. wielkość oraz szybkość i typ pamięci, taktowanie rdzenia, ilość jednostek renderujących oraz obsługa Ray Tracing. Karty graficzne posiadają minimum 2GB pamięci GDDR5, nowsze modele posiadają już pamięć nowej generacji GDDR6. Standardowo jest to 4GB, pamięć wzrasta wraz z hierarchią modeli. W najnowszych kartach możemy znaleźć 6GB, 8GB, 10GB czy 12GB pamięci GDDR6. Najszybsze modele kart dedykowanych mogą posiadać nawet 24GB pamięci GDDR6X, sa to jednak jednostki highendowe i ich ceny niekiedy dochodzą do kilkunastu tysięcy złotych.
W sektorze kart dedykowanych liczą się dwaj producenci układów graficznych, do dyspozycji mamy karty graficzne firmy AMD oraz Nvidia. Są one kompatybilne z procesorami oraz płytami wszystkich producentów.
Co daje technologia Ray Tracing w kartach graficznych
Najwyższe modele dla najbardziej wymagających graczy posiadają do 24GB pamięci GDDR6X. Taktowanie rdzenia czy ilość jednostek renderujących to parametry, w których ma zastosowanie zasada „im więcej tym lepiej”. Śledzenie promieni RT (Ray Tracing) w czasie rzeczywistym to najnowsza technologia, która najprościej mówiąc jest to technika, dzięki której są generowane foto-realistyczne obrazy scen trójwymiarowych.
Technologia bazuje na analizie tylko tych promieni świetlnych, które trafiają bezpośrednio do obserwatora (również poprzez załamania i odbicia). Efektem jest bardziej realistyczna animacja cieni, odbić i okluzji otoczenia. Drugą przełomową techniką w najnowszych kartach Nvidia jest DLSS (Deep Learning Super Sampling), jest technika renderingu oparta na SI, zwiększająca wydajność graficzną, korzystając z dedykowanych procesorów SI rdzeni Tensor układów GPU GeForce RTX. DLSS korzysta z potęgi sieci neuronowej z zakresu głębokiego uczenia, aby zwiększyć częstotliwość generowania klatek przy zachowaniu pięknych, ostrych obrazów w grach. W przypadku kart Nvidia podzielone są one na 3 rodziny:
- GeForce GT – do podstawowych zastosowań
- GeForce GTX – generacja kart dla graczy
- GeForce RTX – najnowsza generacja kart dla graczy z technologią Ray Tracing
Po samym oznaczeniu modelu karty jesteśmy w stanie określić jej wydajność, ilość oraz typ pamięci jaką posiada oraz czy obsługuje RT. W przypadku kart graficznych Nvidia pierwsza cyfra modelu oznacza jej generację (RTX 3070 jest z nowszej generacji niż RTX 2070). Kolejne cyfry oznaczają hierarchię wydajnościową, przykładem może być porównanie RTX 3080, który jest bardziej wydajny niż RTX 3070.
Kolejnym elementem oznaczenia kart Nvidia jest dopisek Ti, która podkreśla większa wydajność w stosunku do bazowej wersji tego samego modelu bez dopisku Ti (np. RTX 3080 jest mniej wydajne niż RTX 3080Ti, lub w porównaniu GTX 1660Ti jest bardziej wydajna od GTX 1650Ti).
Karty graficzne AMD
W przypadku kart AMD sprawa wygląda podobnie, część modeli posiada jeszcze na początku nazwy symbole R7 i R9. Wyznaczały granice między kartami wartościowymi a kartami budżetowymi i kartami wysokiej klasy dla kart serii 200, 300 i 400. Ze względu na zbytnie ryzyko do nazewnictwa procesorów Ryzen 7 i Ryzen 9, począwszy od kart Radeon serii 500 zdecydowano się na przedrostek RX. Pierwsza cyfra po przedrostku oznacza generację (np. Radeon RX 6800XT jest nowszy od Radeon RX 5700 XT), kolejna cyfra oznacza linię wydajnościową (np. Radeon RX 6900 jest wydajniejszy od Radeon RX 6800).
Jakie chłodzenie jest montowane w kartach graficznych?
Układ graficzny pracuje pod bardzo dużym obciążeniem i narażony jest na nadmierne przegrzewanie się. Brak wydajnego chłodzenia w komputerze i odpowiedniej wentylacji może doprowadzić do wzrostu temperatury, który spowoduje spadek wydajności karty lub w innym wypadku- jej trwałe uszkodzenie. Wybierając grafikę zwróć uwagę na rodzaj systemu chłodzącego. Producenci kart graficznych wykorzystują najczęściej w tym celu wentylatory, czyli chłodzenie powietrzem. Wentylatorów jest zazwyczaj kilka, w zależności od tego jak rozbudowana jest karta graficzna. Topowe modele kart graficznych posiadają nawet trzy wirniki odprowadzające nadmiar temperatury.
Drugim rodzajem chłodzenia jest system pół-pasywny. W tym rodzaju również wykorzystywane są wentylatory, ale zaczynają one pracować w momencie przekroczenia określonego pułapu temperatury. Jeżeli karta nie będzie obciążona, nie będzie się nagrzewać, wtedy wirniki nie będą pracować. Dość ciekawe rozwiązanie, dzięki temu komputer jest o wiele cichszy podczas prostszych powierzonych mu zadań.
Kolejną opcją jest chłodzenie pasywne. Polega na odprowadzaniu ciepła za pośrednictwem radiatorów o specjalnej budowie. Sprawne odbieranie ciepła i oddawanie na zewnątrz to zasługa termo-przewodzących materiałów z jakich wykonane są radiatory. Najbardziej popularną i przypadającą do gustu graczom jest chłodzenie wodne. Podobnie jak chłodnica w samochodzie, ciecz w chłodzeniu wodnym transportowana jest przewodami w celu odebrania ciepła od karty, a następnie zostaje schłodzona, by ponownie wykonać cykl w układzie.
Ważnym elementem każdej karty graficznej jest jeszcze chłodzenie, bez którego żaden wysoki model karty nie będzie mógł osiągnąć najwyższej wydajności. Najlepszym rozwiązaniem są chłodzenia autorskie, są one stosunkowo droższe od referencyjnych rozwiązań fabrycznych, ale są cichsze i bardziej wydajne. Większość producentów kart graficznych posiada swoje autorskie rozwiązania systemu chłodzenia. Dla przykładu firma Asus posiada chłodzenie DirectCU, w MSI znajdziemy Twin Frozr, a w Gigabyte Windforce. Charakteryzują się one układem, wielkością oraz ilością wentylatorów i oświetleniem LED.
Zasilanie karty ma wielkie znaczenie przy doborze zasilacza. Karty o najwyższej wydajności posiadają więcej złącz zasilania i wymagają mocniejszego zasilacza, warto zapoznać się przed zakupem karty z ilością złącz zasilania oraz jej poborem prądu. Najczęściej spotykane warianty zasilania karty to:
Karty graficzne a ich zasilane
- Złącze 6-pin - zasilanie przewodem PCIe zakończonym wtyczką 6-pinową.
- Złącze 2x 6-pin -zasilanie dwoma przewodami PCie zakończonymi wtyczkami 6-pinowymi
- Złącze 6+8-pin - zasilanie dwoma przewodami PCIe zakończonymi wtyczką 6-pinową oraz 8-pinową
- Złącze 2x 8-pin - zasilanie dwoma przewodami PCIe zakończonymi wtyczkami 8-pinowymi
- Złącze 1x 16-pin - nowy standard zasilania kart 12VHPWR zaprojektowanych pod magistralę PICe 5.0
Do zasilenia średnio wydajnych kart potrzebny zasilacz o mocy 500-600W. W przypadku highendowych modeli kart o najwyższej wydajności będzie potrzebny zasilacz o mocy 600-700W. Przed zakupem karty warto upewnić się czy nasz zasilacz będzie w stanie ją zasilić oraz czy jest wyposażony w odpowiednią ilość przewodów zasilających PCIe.
W większości modeli kart graficznych można wyróżnić wersje podkręcone fabrycznie i są one oznaczone symbolem OC (overclocked). Podkręcone fabrycznie karty OC posiadają wyższe parametry taktowania rdzenia oraz pamięci w porównaniu do bazowych modeli bez OC.
Jakie są najlepsze karty graficzne?
Jest to bardzo ciężkie pytanie. W ofercie Proline znajdziesz układy dostarczane przez kilka różnych marek, to chipset zawsze pochodzi od jednego z gigantów branży- AMD lub Nvidia. Nvidia ma w swojej ofercie aż cztery linie produktowe: GeForce, GT, GTX i RTX. Ta ostatnia, RTX, przeznaczona jest dla osób które wykorzystują komputer do gamingu oraz użytku profesjonalnego. GTX starsza linia stworzona z myślą o graczach. GT- dla użytkowników, którzy wymagają mniejszej wydajności. GeForce przeznaczone są głównie do zastosowań podstawowych.
W przypadku firmy AMD mamy do czynienia z dwiema rodzinami kart graficznych dla konsumentów. podzespołów Radeon R i Radeon RX. Bardzo istotne są oznaczenia występujące przy nazwie serii. Np. model 6800. Pierwsza cyfra to generacja karty. Druga cyfra w nazwie modelu określa wydajność karty. Im wyższy numer, tym lepsze osiągi układu. Oznaczenie XT informuje o tym, że jest to wersja o podniesionej wydajności.
Mamy nadzieję, że teraz wiesz czym jest karta graficzna
Z powyższej dogłębnej definicji dowiedziałeś się co to jest karta graficzna. Znasz też już cechy, które trzeba wziąć pod uwagę dokonując zakupu. Jeśli masz jakieś pytania lub potrzebujecie pomocy, napisz się do nas: pomoc@proline.pl pomożemy wybrać kartę i sprawnie przeprowadzimy przez proces zamówienia.
Witaj w proline!
